Echtscheiding en de gevolgen voor het pensioen

Elk jaar trouwen ongeveer 64.500 stellen en worden er 15.000 geregistreerde partnerschappen gesloten. Jaarlijks scheiden ongeveer 30.000 tot 35.000 stellen.

In ons vorige bericht hebben wij aangegeven wat er veranderd is in het huwelijksvermogensregime. En dat deze wijzigingen geen invloed hebben op de pensioenaanspraken. Dit bericht staat in het teken van gevolgen voor de pensioenopbouw bij scheiden.

Scheiden
Er zijn twee belangrijke wettelijke regelingen als het om je pensioen gaat: de Pensioenwet (PW) en de Wet Verevening Pensioenrechten bij Scheiding (WVPS). De Wet VPS is van toepassing als je gaat scheiden, tenzij anders is afgesproken in de huwelijkse voorwaarden of echtscheidingsconvenant.

Ga je scheiden? Meld dit dan binnen twee jaar bij je pensioenuitvoerder. Dan is de pensioenuitvoerder verplicht de eventuele uitkering in delen rechtstreeks aan jou en je ex uit te keren. Doe je dit niet dan wordt de eventuele uitkering naar jou overgemaakt en moet je het deel waar je ex recht op heeft zelf aan je ex-partner overmaken. De hoogte van het bedrag is, naarmate de scheiding langer geleden is, steeds moeilijk te bepalen en leidt vaak tot discussie. Daar zit je wellicht tegen de tijd dat je met pensioen gaat niet op te wachten.

Verdeling van het nabestaandenpensioen
Vaak keert een pensioenregeling bij overlijden een pensioen uit aan de partner van de overledene. De eerste stap is uit te zoeken of jullie in de pensioenregeling aan de definitie van partners voldoen. Als gehuwde of geregistreerd partner is dit altijd het geval. Bij samenwonende kunnen andere eisen gelden. Ga vervolgens na of het nabestaandenpensioen op risicobasis of op opbouwbasis is.

Bij partnerpensioen op opbouwbasis heeft de ex- partner altijd recht op bijzonder partnerpensioen. Dit is dus een pensioen bij overlijden voor de pensioendatum. Het pensioen wordt berekend over de datum in dienst tot de scheidingsdatum. Wat een aandachtspunt is bij een partnerpensioen op opbouwbasis is dat een eventuele nieuwe partner veel minder partnerpensioen krijgt bij overlijden omdat de ex-partner recht heeft op een deel van de aanspraken. Dit kan ondervangen worden door een Overlijdensrisicoverzekering af te sluiten.

Partnerpensioen op risicobasis houdt in dat er geen daadwerkelijke opbouw plaatsvindt, maar het partnerpensioen is verzekerd op het moment dat de werknemer komt te overlijden tijdens in dienst zijn bij het bedrijf. Eindigt het huwelijk, dan vervalt ook het partnerpensioen.  Het kan een overweging zijn om een Overlijdensrisicoverzekering te sluiten zodat de ex-partner en eventuele kinderen financieel goed achterblijven bij onverhoopt overlijden.

Het wezenpensioen blijft ongewijzigd en hoeft niet verdeeld te worden. Let wel op dat iedere pensioenregeling een andere definitie van kind of wees kan hebben. Ook als je opnieuw trouwt en daarbij zorg gaat dragen voor de stiefkinderen, kan het zijn dat zij daarmee onder de definitie van kind vallen. Zorg dat stiefkinderen goed zijn aangemeld in de pensioenregeling.

Verdeling ouderdomspensioen
Het Ouderdomspensioen wordt door tweeën gedeeld voor zover het pensioen is opgebouwd tijdens de huwelijkse periode. Bij een middelloon- of eindloonregeling is dit eenvoudig te bepalen omdat de aanspraak vast staat. Voor een beschikbare premieregeling is dit vaak iets lastiger. Het kan per pensioenuitvoerder verschillen hoe dit berekend wordt. Begeleiding bij dit proces kan verstandig zijn om te bepalen of de verdeling op een juiste wijze gebeurt.

 

Gevolgen standaardverdeling
Door te kiezen voor een standaardverdeling blijven de voorziening gekoppeld aan de partner die pensioen opbouwt. Een aantal voorbeelden:
– als een werknemer voor de pensioendatum komt te overlijden, dan vervalt voor de ex-partner ook het ouderdomspensioen;
– gaat een werknemer met pensioen, dat start vanaf dat moment ook het pensioen voor de ex-partner;
– Overlijdt de ex-partner, dan komt het ouderdomspensioen terug naar de werknemer (controleer hiervoor de pensioenregeling)
– Of als de ex-partner overlijdt, stijgt hiermee het nabestaandenpensioen. Het deel van de ex-partner komt dan toe aan de nieuwe partner.

Als dit niet gewenst is, moet een andere verdeling gekozen worden. Bijvoorbeeld afzien van elkaars pensioen.

Je kan ook kiezen voor conversie . Dan worden het ouderdomspensioen en partnerpensioen nog verder omgezet in een eigen aanspraak. De ex-partner ontvangt vanaf eigen pensioendatum deze aanspraak. Na het overlijden van een van de partners verandert er dus niets voor de andere partner.

Het voordeel is dat de band nog verder wordt verbroken en het mogelijk is om zelfstandig keuzes te maken (bijv. aanpassingen in het beleggingsprofiel en startdatum van het ouderdomspensioen). Het nadeel is dat er geen herstel plaatsvindt in de pensioenopbouw als de ex-partner eerder komt te overlijden.

Vragen?
Een werknemer die gaat scheiden krijgt dus met veel keuzes te maken. Er kunnen vragen zijn over de verdeling van het pensioen en de gevolgen hiervan. Bureau Bewust Verzekerd helpt graag bij het beantwoorden van deze vragen en het inzichtelijk maken van de financiële gevolgen van een scheiding.